Köpeklerde davranış bozuklukları eğitimi ve tedavisi için erken teşhis önemlidir. Erken teşhis edilen davranış bozuklukları daha fazla büyümeden verilecek olan eğitim ile kolayca ortadan kaldırılabilir. Ancak geç bir dönemde fark edilen davranış bozukluklarını tedavi etmek kolay olmayabilir. Çünkü bozuk olan davranış artık köpeğin karakteri ve bir parçası haline gelmiş olur. Bu nedenle köpek, yaptığının yanlış olduğunu bilmeden hareket eder. Davranışı değiştirilmek istendiğinde ise buna sert tepkiler verebilir. Bu nedenle köpeklerde davranış bozuklukları eğitimi ve tedavisi için erken tanı süreci kolaylaştıracaktır.

Köpeklerde görülen davranış bozukluklarının pek çok türü ve sebebi vardır. Bu davranışlar bir anda değil, zamanla kazanılır. Sahibinin hal ve hareketleri, çevrede bulunan diğer insanların davranışları, köpeğin karakteri, köpeğin yaşamış olduğu travmalar, köpeğin türü daha birçok neden köpekte davranış bozuklukları olmasına sebep olur. Köpekler yaşamış olduğu bu olaylardan sonra ısırma, aşırı havlama, kazma, agresif olma ve söz dinlememe gibi anormal davranışlar sergilerler. Köpeklerin yapmış oldukları ve sürekli devam eden bu hareketlere davranış bozuklukları denilmektedir. Köpeklerde görülen bazı davranış bozuklukları şu şekildedir:

Köpeklerde Kazma Davranışı

Köpeklerde kazma davranışı içgüdüsel bir davranıştır ve aşırı derecede olmadığı sürece normal karşılanır. Ancak bazı köpekler kazma davranışı aşırı şekilde yapmaya başlar ve bir süre sonra her gördüğü yeri kazmaya çalışır. Bu durum da bir tür davranış bozukluğunu meydana getirir. Köpekleri kazma davranışından kurtarmak için başka yerlere yönlendirilmesi gerekir. Örneğin; onlar bu davranışı sık sık yapmaya başladıkları zaman oyuncaklar verilerek dikkatleri başka yöne çekilebilir. Böyle bir durumda köpek ilgisini hemen oyuncağa yöneltir ve kazma davranışına kısa bir ara verir. Ancak oyuncak seçimi yaparken de son derece dikkatli olunmalıdır. Köpeklerin kıramayacağı ve bir yerlerini kesmeyeceği ya da boğazlarına kaçmayacak oyuncaklar tercih edilmelidir.

Köpeklerde Çiğneme Davranışı

Köpeklerde çiğneme davranışı sürekli olmaya başlarsa davranış bozukluğu meydana gelir. Köpekler özellikle dişleri kaşındığında bir şeyleri çiğnemeyi çok severler. Ne bulursalar ağızlarına atmaya çalışırlar onu çiğnerler. Ancak bazen kendilerine zarar verecek şeyleri de çiğneyebilirler. Bu durum daha çok çiğneme alışkanlığının davranış bozukluğu haline geldiği zamanlarda olur. Örneğin; yün, çorap, sünger ve buna benzer malzemeler köpeklerin bağırsaklarına zarar verir. Bunları çiğnerken istemeden yuttukları için bağırsakları tıkanabilir ve ciddi şekilde hasta olabilirler.

Köpeklerde çiğneme davranışı bazen evde olan eşyalara da zarar verebilir. Evde bulunan köpek tüm eşyaları çiğnemek için ısırarak ağzına almaya çalışır. Bu durum eşyaların kırılmasına, parçalanmasına ve yırtılmasına sebep olabilir. Örneğin; evde bulunman kumandayı çiğnemeye çalışan bir köpek hem kumandayı kırar hem de kendisine zarar vermiş olur. Çünkü kumandanın keskin plastik malzemesi ağzını kesebilir ya da midesine kaçabilir. Bunun dışında evde yer alan koltukları da çiğnemek istediklerinde koltukların yırtılmasına sebep olabilirler.

Köpeklerin çiğneme davranışını doğru yerlere yönlendirmek onların sağlıklarını koruyabilmek için önemlidir. Bu nedenle güvenilir pet shoplardan ya da internet sitelerinden köpekler için satılan çiğneme oyuncakları satın alınmalıdır. Böylece hem köpek çiğnerken zarar görmez hem de evde bulunan eşyalar kırılmaz ya da parçalanmaz. Ayrıca alınacak çiğneme oyuncağının sağlığa zararlı olmayan malzemelerden üretilmiş olmasına dikkat edilmelidir.

Köpeklerde Yalvarma Davranışı

Köpeklerde yalvarma davranışı daha çok şımarık büyütülen köpeklerde görülen bir davranış bozukluğu türüdür. Küçükken her istediği yapılan köpekler bir süre sonra istedikleri yapılmadığı zaman sahiplerine yalvaran gözlerle bakarlar ve ağlamaklı bir ses çıkarırlar. Köpek sahipleri onları kırmamak için isteklerini yerine getirmeye çalışır ancak davranış giderek artmaya devam eder. Onların bu hareketlerine karşı taviz verilirse bir süre sonra artık baş edilemez hale gelirler. Sahibi yemek yerken onun yemeğinden ister, dışarı giderken sürekli onunla birlikte dışarı çıkmak ister, geceleri sahibi ile birlikte uyumak ister ve daha başka pek çok davranışı yalvararak sahiplerine yaptırmaya çalışırlar.

Yalvarma davranış bozukluğunu tedavi etmek için köpeklere asla taviz verilememelidir. Çünkü köpekler yakalamış oldukları açıkları iyi değerlendirirler ve bu açığı büyüterek kullanmayı sürdürürler. Örneğin; köpeklere sadece mamalarını yemesi gerektiği öğretilmelidir ve sağlıklarını tehlikeye atmamak için evde pişen yemeklerden verilmemelidir. Bunun dışında köpeğe uyuması gerektiği yerin kendi yatağı olduğu öğretilmelidir. Köpek sahipleri bu şekilde hareket ederek köpeklerde görülen yalvarma davranış bozukluğunu tedavi edebilir.

Köpeğe Çağrıldığında Sahibine Gitmeme Davranışı

Köpeğe çağırıldığında sahibine gitmeme davranışı, köpek sahiplerini en çok rahatsız eden davranış bozukluklarından biridir. Köpek sahipleri bazen köpeklerine yanına gelmesi için seslenir, ancak köpek hiçbir şekilde bu isteğe karşılık vermez. Bu davranış hemen düzeltilmezse ileride artarak devam eder. Bir zaman sonra köpek istediği zaman sahibine gider istediği zaman gitmez.

Köpeğe çağırıldığında sahibine gitmeme davranışı ilk defa görüldüğünde görmezden gelinebilir, ancak birkaç kez tekrar ederse anından müdahale gerekir. Bu davranış bozukluğunu ortadan kaldırmak için ödül yöntemi kullanılmalıdır. Köpeğe gelmesi için seslendikten sonra ödül gösterilmelidir. Köpek ödülü görünce hemen sahibinin yanına gidecektir ve onun söyleyeceği diğer şeyleri de dinleyecektir. Bu eğitim bir süre köpeğin her sahibine gelmesinde ödül verilerek devam edilir. Daha sonra ise ödülün verilme sıklığı azaltılarak devam edilir. En son aşamada ise ödül olmadan sahibi, köpeği çağırmalıdır ve ona güzel sözler söylemelidir.

Köpeğin Tasmayı Çekiştirme Davranışı

Köpeğin tasmayı çekiştirme davranışı, yürüyüş zamanlarında köpek sahiplerine zor anlar yaşatan ve yoran bir davranış bozukluğudur. Eğer bu davranış bozukluğu büyük köpeklerde olursa onları kontrol altında tutmak daha zor olur. Bu nedenle köpeklere yavruyken sahibi ile birlikte yürüme eğitimi verilir. Bu sayede köpek, takip komutunu aldığında sahibini çekiştirmeden yürüyebilir. Ancak köpeğin tasmayı çekiştirme davranışı, yürüyüş eğitimi aldıktan sonra da görülebilir. Böyle bir davranış sergileyen köpeğe hemen müdahale edilmesi gerekir, ama bu müdahale şiddet yolu ile ya da kaba şekilde olmamalıdır. Net bir şekilde yaptığının yanlış bir davranış olduğu anlatılmalı ve gerekirse doğru davranış yaptırılarak ödül verilmelidir.

Köpeğin yürüyüş eğitimini aldıktan sonra bu davranışı göstermemesi için tasmasının çok kısa tutulmaması gerekir. Kısa tasma ile rahat edemeyen köpek bir süre sonra sahibini çekiştirmeye başlayacaktır. Ancak tasması ideal uzunlukta olan köpekler eğitim aldığı için çekiştirme davranışı göstermezler. Bu nedenle köpeklerin boyutuna ve özelliklerine göre tasma seçimi köpekte davranış bozukluğu çıkmasına engel olur.

Köpeğin Gereksiz Havlama Davranışı

Köpeğin gereksiz havlama davranışı hem köpek sahibini hem de çevrede bulunan insanları rahatsız eder. Ayrıca yabancı ve köpekten korkan insanların daha çok korkmasına neden olur. Köpeklerin tamamen havlamasına engel olmak doğru değildir, ancak köpekler bazen istediklerinin yerine gelmesi için aşırı derecede havlamaya başlarlar. Bu durumun önüne geçilmesi ve köpeğinin havlamasına engel olmak çok doğaldır.

Köpeğin gereksiz havlama davranışı artarak devam ederse ileride bir davranış bozukluğu haline gelir ve profesyonel bir müdahale ile tedavi edilmesi gerekir. Bilgisiz şekilde köpeği susturmaya çalışmak onu daha çok kızdırabilir ve havlama davranışını artırabilir. Bu nedenle köpek eğitimi konusunda tecrübeli bir eğitmen ile bu sorun çözülmelidir.

Köpeğin Atlama Davranışı

Köpeğin atlama davranışı yerinde olduğu zaman normal karşılanabilir, ancak gereksiz yerlerde yapılmaya başladığı an müdahale edilmelidir. Çünkü bu davranışlar düzeltilmezse ileride davranış bozukluğu haline gelerek hem köpeğin hem de sahibinin sorun yaşamasına neden olur.

Köpeklerde görülen atlama davranışı bozukluğu bazen köpeğin kendisine ya da başkalarına zarar vermesine sebep olabilir. Örneğin; dengesiz bir şekilde sahibinin üstüne atlayan köpek hem kendini hem de sahibini yaralayabilir. Onlar bu davranışı tamamen iyi niyetle yapmış olsalar da zamansız şekilde yapmalarına kesinlikle engel olunmalıdır. Çünkü hiçbir köpek sahibi kendisine ya da köpeğine zarar gelmesini istemez. Ayrıca köpek bir süre sonra evin içinde de bir yerden başka bir yere atlamaya çalışabilir ve eşyaların kırılmasına neden olabilir.

Köpeklerde Agresif Davranışlar

Köpeklerde agresif davranışlar genellikle yetiştirilme şekillerinden kaynaklanır. Onlara eğitim veren, büyüten ve besleyen kişiler doğru yöntem ve teknikler ile köpeğe yaklaşım göstermezse agresif bir köpek yetiştirmiş olurlar. Bu durum bir süre sonra ileri boyuta ulaşarak davranış bozukluğuna dönüşür. Bu nedenle köpeği eğitirken ve beslerken son derece dikkatli olunmalıdır. Onları agresif olmaya sevk edecek davranışlardan olabildiğince uzak durulmalıdır.

Agresif davranış sergileyen köpeklere profesyonel bir müdahale şarttır. Çünkü agresif köpekler her an birilerine zarar verecek kadar tehlikeli olurlar. Bu davranış bozukluğu fazla ilerlemeden köpek eğitmenleri ve köpek psikologları tarafından tedavi edilmelidir. Aksi halde hiç istenmedik kazalar meydana gelecektir.

Köpeklerde Isırma Davranışı

Köpeklerde ısırma davranışı, doğru yerler tercih edildiği sürece normal karşılanabilir. Çünkü köpeklerin doğasında bir şeyleri ısırmak ve budan zevk almak vardır. Özellikle dişlerinin kaşındığı dönemlerde bu davranışı sıklıkla yaparlar. Bunun için sağlığa zararlı olmayan oyuncaklar onlara alınabilir.

Köpeklerde ısırma davranışı insanlar üzerinde ve diğer canlılar üzerinde yapılmaya başlandığı an acil müdahale gerekir. Çünkü köpek ısırıkları ciddi yaralanmalara ya da hastalıklara sebep olabilir. Köpeğin bu davranışını engellemek için eğitim verilmesi ve tedavi uygulanması şart olur. Hatta eğitim ve tedavi süreci tamamlanana kadar kalabalık ortamlara girmeden önce ağızlarına korumalık takılmalıdır. Evde ise ısırmaları için çok sayıda oyuncak bulundurulmalıdır, ayrıca köpeğin bulunduğu ortamda ısırmaya müsait olan eşyalar yer almamalıdır.

Köpeklerde Davranış Bozuklukları Eğitimi ve Tedavisi

Köpeklerde davranış bozuklukları eğitimi ve tedavisi ilk olarak profesyonel kişiler tarafından yapılmalıdır. Çünkü onlarda görülen davranış bozuklukları bir çeşit hastalıktır ve tedavi edilmesi gerekir. Bir yandan da doğru olan davranış eğitmenler tarafından öğretilmelidir. Eğitim ve tedavi süreci boyunca köpek sahipleri de evde köpeklerine destek olmalıdır. Örneğin; köpek eğitmeninin ya da köpek psikoloğunun önermiş olduğu egzersizler evde aksatılmadan yapılmalıdır.

Köpeklerde davranış bozuklukları eğitimi ve tedavisi bazen evde köpek sahipleri tarafından da yapılabilir. Çok fazla ilerlememiş davranış bozuklukları köpek sahibinin çabaları ile ve alacakları profesyonel yardım ile çözülebilir. Köpek sahiplerinin kullanacakları basit yöntem ve teknikler ile alacakları oyuncaklar ile çoğu davranış bozukluğu tedavi edilebilir. Örneğin; köpeğinde ısırma davranışının arttığını gören bir köpek sahibi, bu davranış büyümeden köpeğe eğitim verebilir. Eve alacağı ısırma oyuncuları ile köpeğin bu davranışını oyunculara yönlendirmelidir. İstenmeyen yerleri ya da kişileri ısırmaya çalıştığında net bir şekilde uyarılmalıdır. Bu durum asla basite alınarak taviz verilmemelidir. Oyuncularını ısırıklarında ise ödül verilmelidir. Bu sayede köpek sadece oyuncuların ısırılması gerektiğini anlayacaktır.