Köpeklerde Kanlı İshal, annelerinden almış oldukları antikorlar etkilerini yitirdiğinde enfeksiyonlara karşı oldukça savunmasız bir hale gelmektedir. Bağışıklık sistemlerini güçlendirmeleri ve bazı ölümcül ve bulaşıcı hastalıklar ile karşılaşmamaları adına gerekli aşılarının düzenli olarak yapılması çok önemlidir. Çünkü bazı hastalıklar köpeklerin arasında bulaşıcıdır ve ölümcül sonuçlara neden olabilmektedir. Ayrıca bazı zoonotik karakter taşıyan viral hastalıklar insanlara da bulaşacak sağlıklarını tehdit edebilmektedir. Köpekler ile beraber yaşam sürdüğümüz dikkate alındığında ise bu tarz hastalıklara karşı korunma ve mücadele etme kaçınılmazdır.

Köpeklerde aşıyla korunmanın sağlanabildiği, bulaşıcı ve ölümcül neticelere sebep olabilecek pek çok hastalık bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi de kanlı ishal olarak da bilinen parvo virüstür. Köpeklerde kanlı ishal hastalığının görülme nedeni Canine Parvo Virüs tip 1 ile tip 2’dir. Her yaş grubunda ve her ırkta köpeği tehdit eden kanlı ishal, genellikle bağışıklık sistemi tam olarak gelişmemiş olan yavru köpeklerde daha sık görülmektedir.

Köpeklerde Kanlı İshal Nedir?

Köpeklerde kanlı ishal ilk defa 1970 yılında tespit edilmiştir. Parvo virüs, DNA’lı bir virüs tipidir ve oldukça kolay şekilde artış gösterebilmektedir. Tip 1 ve Tip 2 olarak adlandırılan iki farklı çeşidi bulunan Parvo virüs, dış ortamda bulunan bütün materyallerin üzerinde ortalama 5 aydan daha da uzun süre kalabilir ve bu süre boyunca hastalık meydana getirme gücünü de korur. Ayrıca hasta hayvanların dışkılarında 1 sene kadar canlı olarak kaldığı da bilinmektedir.

Kanlı ishal çok bulaşıcıdır ve temas yolu ile kolaylıkla farklı bir köpeğe geçebilmektedir. Hastalıklı olan köpeğe doğrudan temas ile bulaşabilmesinin yanı sıra, köpeğin mama kabı, salyası ya da idrarı ile de bulaşabilmektedir.  Parvo virüs öncelikle köpeklerin solunum yolu ile sindirim yollarının ardından lenf nodüllerine, kemik iliklerine, dalaklarına ve sonra da kan yolu ile bağırsaklarına yerleşmektedir. Bağırsaklara yerleşerek epitellerin parçalanmasına sebep olduğu için de kanama meydana gelmektedir.

Kanlı ishal olan köpek ile temas edilmesinin ardından enfeksiyonun meydana çıkma zamanı ortalama 3 gün ile 2 hafta kadar sürebilmektedir. Bu noktada unutulmaması gerekir ki dolaylı yoldan yapılan temaslarda kanlı ishalin bulaşması için yeterlidir. Örneklendirmek gerekirse dışarıdan ayakkabınıza bulaşmış olan dışkıdaki parvo virüsü eve taşıyıp can dostunuzun kanlı ishal olmasına sebep olabilirsiniz. Ayrıca, bu virüs tamamen köpeklere has bir virüstür ve insanlarda herhangi bir hastalığa sebep olmamaktadır.

Köpeklerde kanlı ishal hastalığı oldukça tehlikeli bir hastalık türüdür ve ilk belirtiler gözlemlendiği anda hızla tedavi sürecine başlanmalıdır. Kanlı ishal hastalığı tedavisi için herhangi bir spesifik tedavi yoktur. Düzenli ve inatçı bir destek tedavisi uygulanmaması halinde ölüm olasılığı oldukça yüksektir.

Kanlı İshale Duyarlı Köpek Irkları Hangileridir?

Bazı köpek ırklarında parvo virüs enfeksiyonu çok daha sık olarak görülmektedir. Bunlardan biri de Kangal cinsi olan köpeklerdir. Özellikle de 1 yaşın altında bulunan kangal köpeklerinin duyarlılıkları çok fazladır. Köpek ırkları arasında parvo virüse karşı daha duyarlı olan ırklar ise şunlardır;

• Rottweiler,
• Doberman Pinscher,
• Labrador,
• German Shepherd,
• American Staffordshire Terrier,
• Alaska Kızak Köpekleri.

Köpeklerde kanlı ishal rahatsızlığı genel olarak yaz aylarında daha çok görülmektedir. Aşılanmamış ve kısırlaştırılmamış köpeklerde kanlı ishal hastalığının görülme oranı çok daha yüksektir. Ayrıca, henüz 12 haftadan küçük olan yavru köpeklerde de parvo virüs enfeksiyonuna sıklıkla rastlanır. Bunun önemli sebeplerinden biri ise henüz bağışıklık sistemlerinin tam olarak gelişmemesi nedeniyle hastalıklarla savaşmak için yeteri kadar güçlü olmamasıdır.

Köpeklerde Kanlı İshal Belirtileri Nelerdir?

Parvo virüsünün vücuda girmesinin ardından 13-14 gün içerisinde köpekler kusmayla birlikte belirti göstermeye başlarlar. Köpeklerde kanlı ishalin en sık görülen belirtisi ise oldukça şiddetli olarak gerçekleşen kusmadır. Kusmanın ardından ise köpekte kanlı ishal görülmeye başlar. Çünkü parvo virüs doğrudan bağırsakta bulunan epitelyum hücreleri etkilemektedir. Bunun neticesinde ise inatçı bir tutum gösteren kusma ve oldukça şiddetli olarak kanlı ishal meydana gelmektedir. Kusma ve ishal köpeğin vücudunda ciddi oranda su kaybına sebep olur. Ayrıca köpeğin bağırsaklarında emilim bozukluğu yanı malabsorpsiyon meydana gelir. Hasta köpekte yemek yeme tamamen durmuştur ve ayakta durmakta bile çok zorlanır.

Bütün bunların neticesinde ise köpekte ileri seviyede dehidrasyon ile beraber açlığa bağlı olarak hipoglisemi gelişir. Ayrıca bazen bu tabloya sinirsel nöbetlerde eşlik edebilmektedir. Ayrıca letarji adın verilen sürekli ve derin uyku ile yüksek ateşte kanlı ishalin kaçınılmaz semptomlarının arasında yer almaktadır. Özellikle de yavru köpekler, zamanında uygun tedavi yöntemleri ile tedavi edilmezler ise ciddi oranda su kaybı yaşamaları ve gelişen farklı enfeksiyonlar sebebiyle birkaç gün gibi kısa sürede yaşamlarını yitirebilmektedir.

Köpeklerde kanlı ishal hastalığının belirtileri sadece bunlarla sınırlı değildir. Söz konusu hastalığa yakalan köpeklerde halsizlik, iştahsızlık ve hızlı kilo kaybı gibi farklı belirtiler de gözlemlenmektedir. Ölümlerin çok ciddi bir bölümü ise belirtilerin gözlemlenmeye başlanmasından sonra ilk 48 saat ile 72 saat içerisinde gerçekleşmektedir. Bu sebeple köpeğinizde belirttiğimiz farklılıkları görmeniz anında hiç zaman kaybetmeden acil olarak veteriner hekiminize başvurmanız gerekmektedir.

Bu hastalık genellikle yavru köpeklerde ortaya çıktığından dolayı, yavruyken köpeklerin aşılanmasına mutlaka önem verilmelidir. Aynı zamanda köpekten köpeğe geçebilen bir hastalık olduğundan dolayı, yavru köpeklerin aşı olmadan dışarıya çıkmasına izin vermemeli ve diğer köpeklerle temas halinde olmasına müsaade edilmemelidir. Yavru köpeğin aşıları tamamlanana kadar kuru köpek mamaları ile beslenmeli ve gerektiği durumlarda vitamin takviyesi de sağlanarak bağışıklığı güçlü tutulmalıdır.

Köpeklerde Kanlı İshal Nasıl Tedavi Edilir?

Veteriner hekimler, şiddetli ishal ve kusma gibi şikayetler ile getirilen aşısız yetişkin köpeklerde ve yavru köpeklerde kanlı ishal hastalığından şüphelenmektedir. Köpeklerde kanlı ishal teşhisi için fizik muayene yapılır. Fizik muayeneyi ise dışkıda parvo virüs testi başta olmak üzere biyokimyasal testler takip etmektedir. Yine abdominal ultrasonlar, abdominal radyografiler ve idrar analizi de yapılabilmektedir. Kanlı ishal hastalığın tedavisi olarak uygulanabilen kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Tedavinin odak noktası genel olarak parvo virüs sebebiyle gözlemlenen belirtilerin iyileştirilmesi ve bakteriyel enfeksiyonlar önlemektir.

Köpeklerde kanlı ishal tedavisi adına bir takım bağışıklık güçlendirici ilaçlar kullanılmaktadır. Bu sayede hasta köpeğin bağışıklık sistemini güçlendirerek parvo virüsü yenmesi amaçlanmaktadır. Tedavi süresince kanlı ishal semptomlarında azalma gözlemlenene dek hasta köpeğin tedavisinin sürdürülmesi gerekir. Yine hasta köpeğin vücudu parvo virüs ile savaştığı sırada dehidrasyonun düzeltilebilmesi adına serum ile destek sağlanarak kaybedilen protein ve elektrolitlerin geri kazanılması amaçlanır.

Kanlı ishal hastalığı ile güçsüzleşen bağışıklık sistemi sebebiyle köpeğin vücudu mikroorganizmalara ve bakterilere açık hale gelmektedir. Bunun için ise vücutta mevcut olan bakterilere ya da vücuda alınabilecek farklı bakterilere karşı da antibiyotik tedavisi uygulanabilmektedir. Yine hasta köpekte kusmanın önüne geçebilmek adına kusma önleyici preparatlar serum içerisine ya da ayrı olarak damar içerisine verilebilmektedir. Tedavi esnasında ayrıca mümkün olduğunca mineral ve vitamin takviyesi verilmesinde büyük yarar vardır.

Köpeklerde kanlı ishal tedavisi ilk kusmanın ortaya çıkmasını takip eden 1 hafta süresince çok dikkatli ve düzenli olarak yapılmalıdır. Bu süreç içerisinde her ne olursa olsun tedaviye kesinlikle ara verilmeden devam edilmesi gerekir. Tedavinin ardından kanlı ishal hastalığını atlatmayı başaran köpekler 10 gün süresince parvo virüsü dışkı yoluyla atmayı sürdürmektedir. Bu nedenle temizliklerine çok dikkat edilmesi gerekir.

Kanlı ishal hastalığına neden olan parvo virüse karşı en etkili ve rahatlıkla ulaşılabilecek temizlik ürünüyse çamaşır suyu olsa da virüsün direnci çamaşır suyuna karşı da oldukça yüksektir. Bu sebeple parvo virüsün bulaştığı düşünülen yüzeyler çamaşır suyunda bir müddet bekletilmeli ve hızla durulanmamalıdır.

Ayrıca köpeğin temas ettiği düşünülen eşyalar da çamaşır suyu kullanılarak temizlenmelidir. Çamaşır suyunun dışında da virüse karşı etkin olarak kullanılabilen pek çok profesyonel dezenfeksiyon ürünü bulunmaktadır. Bu tür ürünlerden hangileri kullanabileceğinizi veteriner hekiminiz ile görüşerek temin edebilirsiniz.

Kanlı ishal hastalığını atlatmayı başaran köpekler hastalığın ardından bir müddet daha virüsü taşımaya ve yaymaya devam etmektedirler. Bu sebeple başka bir köpeğe bulaşmaması adına köpeğin izole edilmesi ve çok dikkatli davranılması yararlı olacaktır. Bunun yanı sıra, bu hastalığı atlatan köpekler parvo virüsüne karşı bağışıklık kazanmaktadır.

Köpeklerde Kanlı İshale Karşı Alınabilecek Önlemler Nelerdir?

Kanlı ishal hastalığına sebep olan parvo virüs enfeksiyonuna karşı önleme amacı ile genel olarak aşılar tercih edilmektedir. Aşılar, kanlı ishal hastalığına karşı ciddi oranda koruma sağlasa da düzenli ve zamanında yapıları çok önemlidir. Bu doğrultuda ise yavruluk dönemlerinden itibaren köpeklerde kanlı ishal aşısı aksatılmadan yapılmalıdır. Ayrıca doğum yapacağı düşünülen annenin gebeliğinden önce karma aşısının yapılması da çok önemlidir.

Köpeklerde kanlı ishale karşı alınması gereken önlemlerden bir diğeri de özelikle aşısı olmayan köpekleri dışarıda gezdirirken farklı köpekler ile temas etmesini engellemektir. Çünkü köpeğin enfekte olan sokak hayvanları ile temas etmesi halinde çok kolaylıkla parvo virüs kapması mümkündür. Ayrıca köpeklerin sahipleri ayakkabıları aracılığı ile de parvo virüsü evlerine taşıyabilmektedir. Bunun için de aşısız olan yavru köpeklerin dışarıda giyilen ayakkabı ve terlikler ile temas etmesinin önlenmesi gerekmektedir.

Parvo virüs oldukça hızlı olarak köpeğin hücrelerine saldırmakta ve en fazla da bağırsak yolunda tahribatlar yaratmaktadır. Özellikle genç yaştaki köpeklere bulaştığında ölüme veya kalp ve bağırsak hastalıkları gibi hayat boyu devam eden sonuçlara neden olabilmektedir. Ayrıca aşılanmamış yaşlı köpeklerde kanlı ishale bağlı ölüm oranı çok yüksektir. Henüz herhangi bir tedavisi bulunmayan kanlı ishal ile savaşmanın en akılcı yolu köpeklerin mutlaka aşılanmalarıdır.

Yavru köpeğinizi sahiplenirken anneleri bilinen ve aşıları eksiksiz olan köpeklerin yavrularını sahiplenmeyi tercih etmeniz önemlidir.  Yavrunun alındığı gün veteriner hekime götürülerek genel sağlık kontrolünün yaptırılması gerekir. Sağlıklı köpekler koruma amacı ile 3 aylık olmadan önce güvenli aşılar kullanılarak aşılanmalıdır.

Bilindiği gibi yapılan aşılar canlı aşılardır ve bu sebeple köpeklerde hastalığa sebep olmadan antikor üretilmesini sağlar. Bu sayede köpeklerde virüse karşı savunma oluşmaktadır. Aşılar tamamlanana dek yavru köpekler mümkünse dışarı çıkarılmamalı ve aşısı olmayan köpekler ile bir araya getirilmemelidirler. Hatta mümkünse yabancı insanların sevmesine de izin verilmemesi gerekir. Aşıları tam olan köpeğinizin ise yalnızca sağlıklı köpekler ile bir araya gelmesine izin vermeniz doğru bir tutum olacaktır. Köpeğinizin etkileşim kurduğu köpeklerin sağlıklı olmalarının yanında iyi bir hijyene sahip olmaları da oldukça önemlidir.

Şayet bir köpek parvo virüs enfeksiyonun neden olduğu kanlı ishal hastalığından kurtulmayı başarırsa en az 20 ay olmak üzere bazen bütün yaşamı boyunca bu enfeksiyona karşı bağışıklık kazanmış olur.